Het FIDO helpt Belgische kmo's om due diligence in hun activiteiten te integreren

De toolkit ‘due diligence voor KMO’s

Om KMO’s te ondersteunen heeft het FIDO een online toolkit 'Due diligence voor kmo's' laten ontwikkelen. HIVA-KU Leuven heeft een toegankelijke, gebruiksvriendelijke en aantrekkelijke online toolkit gemaakt. Deze toolkit bevat de nodige informatie en richtsnoeren voor Belgische ondernemers om zich vertrouwd te maken met het begrip "due diligence", om te begrijpen wat het belang ervan is en om hen te helpen bij de implementatie ervan in hun activiteiten.

Met deze toolkit kunnen kmo's

• hun eigen productie en waardeketen leren kennen
• mogelijke risico's langs de keten leren identificeren in economische, sociale en milieutermen
• hun invloedssfeer identificeren
• ontdekken hoe zij hun impact binnen die invloedssfeer kunnen vormgeven om de risico's te verminderen en de ketens duurzamer te maken

Er wordt ook een zelfevaluatie-instrument aangereikt, waarmee kan worden nagegaan wat de verplichtingen van de onderneming zijn, wat ze al heeft bereikt en waar extra initiatieven nodig zijn.

Wat is de due diligence?

Due diligence is een reeks processen die ondernemingen moeten implementeren om de mensenrechten en het milieu in hun hele productie- en waardeketen te respecteren. Het is een reeks processen gericht op

• het begrijpen en analyseren van risico's
• het voorkomen, beperken of elimineren van risico's
• het integreren van due diligence in alle bedrijfsactiviteiten

Wat zegt het wettelijk kader?

Due diligence is stevig verankerd in de internationale beginselen en richtsnoeren, waarvan de belangrijkste ongetwijfeld de VN-beginselen rond bedrijfsleven en mensenrechten (2011) en de OESO-richtsnoeren voor multinationale ondernemingen (2018) zijn. Hoewel zeer invloedrijk (ze worden vaak aangeduid als "soft law"), zijn ze nog steeds niet bindend en hebben ze lange tijd een beperkte juridische status gehad.

De laatste jaren zien we echter een verschuiving naar wetgeving rond due diligence (hard law). Na de goedkeuring van wetgeving rond due diligence in Frankrijk (2017) en Duitsland heeft de Europese Commissie begin 2022 een richtlijn voorgesteld inzake "due diligence in het bedrijfsleven op het gebied van duurzaamheid" (Corporate Sustainability Due Diligence - CSDD). Ook in België is in 2021 een wetsvoorstel tot invoering van due diligence voor Belgische ondernemingen ingediend, dat momenteel wordt besproken.

De kmo's worden rechtstreeks getroffen door de wetgeving op dit gebied, aangezien grote spelers dikwijls proberen de verantwoordelijkheden en kosten af te schuiven op hun (vaak kleinere) leveranciers. Bovendien kan worden verwacht dat sommige West-Europese landen zullen overgaan tot strengere regels voor de kmo's.

Meer respectvolle ondernemingen

Deze aankomende “due diligence”- veranderingen leggen een grotere verantwoordelijkheid bij de bedrijven zelf.  Overheden, het maatschappelijk middenveld en de burgers vinden steeds meer dat bedrijven meer actie moeten ondernemen om ervoor te zorgen dat hun activiteiten geen mensenrechtenschendingen met zich meebrengen (zoals dwangarbeid of landroof) of schadelijk zijn voor het milieu (zoals ontbossing of luchtverontreiniging).

De productie van en de handel in goederen worden steeds internationaler en de grote uitdagingen van onze tijd, zoals de klimaatverandering of het verlies aan biodiversiteit, hebben een mondiaal karakter. Het volstaat dus niet dat een onderneming in haar onmiddellijke omgeving sociale verantwoordelijkheid draagt; de grootste uitdagingen, maar ook de grootste potentiële sociale en milieuvoordelen liggen in de vaak zeer complexe productie- of waardeketens.

Om de sociale en milieuomstandigheden in deze productie- en waardeketens te verbeteren, moeten ondernemingen, ongeacht hun omvang, de zorgvuldigheidsplicht integreren.

Meer info

Due Diligence op maat van uw bedrijf | Due Diligence Toolbox

Europarlementariërs willen dat bedrijven hun negatieve impact op mens en planeet inperken