8 maart: een dag om te herinneren aan wat vanzelfsprekend zou moeten zijn

De Internationale Dag van de Rechten van de Vrouw werd in 1977 door de VN officieel erkend en wordt op 8 maart gevierd. Dit omdat gendergelijkheid nog steeds niet bereikt is. Deze dag is een gelegenheid om de aandacht te vestigen op de strijd die wereldwijd nog steeds moet worden gevoerd om vrouwen dezelfde rechten, kansen en kennis te geven als mannen.

Gendergelijkheid bereiken en alle vrouwen en meisjes empoweren: dat is doelstelling nr. 5 van de 17 doelstellingen van de Agenda 2030 voor Duurzame Ontwikkeling.

Gendergelijkheid is niet alleen een fundamenteel mensenrecht, ze vormt ook de basis voor een vreedzame, welvarende en duurzame wereld. Alleen door de rechten van vrouwen en meisjes in alle aspecten van het leven te garanderen, kunnen we rechtvaardige en levensvatbare economieën opbouwen en de planeet gezond houden voor de generaties van morgen.

Hoewel er de afgelopen decennia zeker wel vooruitgang is geboekt, blijven de genderongelijkheden wereldwijd schrijnend en staan ze vooruitgang in de weg. Seksueel geweld en uitbuiting, beperkte toegang tot de arbeidsmarkt, ongelijke verdeling van huishoudelijk werk en onbetaalde zorg, loonongelijkheid en lage vertegenwoordiging in leidinggevende functies zijn allemaal voorbeelden van aanzienlijke obstakels die gelijkheid in de weg staan.

Empowerment van vrouwen blijft een van de grootste uitdagingen voor de mensheid, maar is tegelijkertijd een immense kans om het volledige potentieel van de mens te ontplooien. Dit jaar roept UNESCO ter gelegenheid van de Internationale Vrouwendag op tot onmiddellijke actie om deze paradigmaverschuiving nú in gang te zetten”, aldus Audrey Azoulay, directrice-generaal van UNESCO

Cijfers die voor zichzelf spreken

Wereldwijd verdienen vrouwen op de arbeidsmarkt nog steeds gemiddeld 20% minder dan mannen, een verschil dat in sommige landen oploopt tot 35%.
Vrouwen besteden ongeveer drie keer zoveel uren aan onbetaald huishoudelijk werk en zorgtaken als mannen.
Bijna 2,4 miljard vrouwen wereldwijd hebben niet dezelfde economische rechten als mannen.
In 2019 trouwde een op de vijf vrouwen tussen de 20 en 24 jaar voor haar 18e verjaardag.
Wereldwijd heeft bijna de helft van de getrouwde vrouwen geen zeggenschap over hun gezondheid en seksuele en reproductieve rechten.
Naar schatting heeft 35% van de vrouwen tussen de 15 en 49 jaar te maken gehad met fysiek en seksueel geweld door hun partner of met seksueel geweld door iemand anders.
Een op de drie meisjes tussen de 15 en 19 jaar heeft een vorm van vrouwelijke genitale verminking of besnijdenis ondergaan in de 30 landen in Afrika en het Midden-Oosten waar deze schandelijke praktijk het meest voorkomt.
Aan het huidige tempo zou het ongeveer:
- 300 jaar duren om een einde te maken aan kinderhuwelijken;
- 286 jaar duren om de hiaten in de juridische bescherming te dichten en discriminerende wetten af te schaffen;
- 140 jaar duren voordat vrouwen gelijk vertegenwoordigd zijn in machts- en leidinggevende posities op de werkvloer;
- 47 jaar duren voordat er een gelijke vertegenwoordiging in de nationale parlementen is.

We moeten vrouwenorganisaties die vooroplopen in deze strijd ondersteunen. We moeten ook investeren in programma’s om een einde te maken aan het geweld tegen vrouwen en de inclusie en het leiderschap van vrouwen in de economie, digitale technologieën, vredesopbouw en klimaatactie te bevorderen”, aldus António Guterres, Secretaris-Generaal van de VN

Investeren in vrouwen

Een van de belangrijkste obstakels voor het bereiken van gendergelijkheid tegen 2030 is het alarmerende gebrek aan financiering, met een duizelingwekkend jaarlijks tekort van 360 miljard dollar aan uitgaven voor maatregelen voor gendergelijkheid.

De VN heeft daarom als thema voor de Internationale Vrouwendag 2024 gekozen voor "Investeren in vrouwen: het tempo opvoeren" en heeft vijf kerngebieden geïdentificeerd die gezamenlijke actie vereisen:

Investeren in vrouwen is een mensenrechtenkwestie: het bereiken van gendergelijkheid blijft de belangrijkste uitdaging op het gebied van mensenrechten, en vooruitgang voor vrouwen komt iedereen ten goede.
Armoede uitroeien: er moet onmiddellijk actie worden ondernomen om te voorkomen dat meer dan 342 miljoen vrouwen en meisjes tegen 2030 in armoede leven.
Gendergevoelige financiering implementeren: 75% van de landen zouden hun overheidsuitgaven tegen 2025 kunnen verminderen, met negatieve gevolgen voor de situatie van vrouwen en de overheidsuitgaven voor essentiële openbare diensten.
De overgang maken naar een groene economie en een zorgzame samenleving: het huidige economische systeem treft vrouwen onevenredig zwaar. Er gaan meer en meer stemmen op om over te stappen naar een groene economie en een zorgzame samenleving waarin vrouwen meer zeggenschap krijgen.
Feministische initiatieven voor verandering ondersteunen: ondanks grote inspanningen ontvangen feministische organisaties slechts 0,13% van de officiële ontwikkelingshulp.